96/8/24
3:49 ع
مشهد مقدس بارگاه حرم امام رضا (ع) با بهترین امکانات رفاهی و تفریحی پذیرای تعداد زیادی از زائران و مسافران است. تور مشهد یک امکان مناسب برای زیارت حرم امام هشتم و تفریح و گردش است. مشهد مقدس سنتها ومراسم مختلف و قدیمی دارد که یکی از این مراسم شکوهمند نقاره زنی از آیین بسیار قدیمی حرم امام رضا است که در مراسمهای ویژه برگزار میشود.
نقاره چیست و از چه زمانی استفاده میشود ؟
نقاره در فارسی نوعی ساز کوبه ای است که توسط نقارچی با دو چوب به صدا در میآید. نقارهکوبی که با طبل و کرنا همراه است در گذشته در مناسبتهای مختلف به خصوص جنگ بسیار مرسوم بوده است. این آیین قدیمی در شرق از قدمت بیشتری برخوردار است. در لغت به نقارهخانه، نوبت خانه هم گفته میشود. نوازندگان نقاره را هم نقارهزن یا نوبت نواز مینامند.
برای اولین باردر اواسط قرن نهم هجری نقاره زنی توسط میرزا ابولقاسم بابر، نوه گوهرشاد خاتون در حرم امام رضا (ع) انجام شد. برطبق اسناد موجود، در زمان قاجار همزمان با رسمیت یافتن مجموعه آستان قدس رضوی، نقارهخانه حرم سر و سامان مییابد .
در شبانه روزدر دو نوبت، از نیم ساعت قبل از طلوع و غروب آفتاب در بالای برج نقارهخانه به مدت تقریباً بیست دقیقه نقاره زنی صورت میگیرد. در ماههای محرم و صفر و ایام شهادت و سوگواری نقاره نواخته نمیشود ولی در ولادتها و اعیاد و جشنهای مذهبی و شب و صبح ولادت ائمه علاوه بر معمول چندین نوبت دیگر نیز نقاره می نوازند. در ماه رمضان در حدود 2 ساعت مانده به اذان صبح نیز یک نوبت نقاره می زنند.
نقارهزنی در نقارخانه مشهد جزئی اصلی مراسمات در حرم شده است. همه با شنیدن صدای نقاره به طرف حرم برمیگردند و به یاد حرم طلایی امام هشتم سلام عرض میکنند. امیدواریم زمان حضور شما در حرم امام هشتم نقارهها به صدا در بیایند و لذت این نوای زیبا را تجربه کنید.
پیشینه ی نقاره نوازی و نقاره خانه در آستان قدس رضوی
براساس گزارش قدس آنلاین،اگر چه از زمان دقیق و چگونگی پیدایش رسم نقاره نوازی در آستان قدس رضوی اطلاع روشنی در دست نیست امّا رواج و دوام این سنت دیرینه ایرانی در اماکن متبرکه، مبین آن است که ایرانیان به همان سان که ذوق و هنر خویش را با شور ایمان درآمیخته و هنر معماری را در قالب طرح های بدیع در محراب، گنبد، مناره و ... متجلی ساخته و معرفت خویشتن را در تزیین طاق ها و ایوان ها و مقرنس و معرق و مضرّس ها با خلق طرح های اسلیمی و دیگر آمیزه های نوخاسته با عالی ترین فرم به منصه ظهور گذارده اند. اینک با گذشت زمان و منسوخ شدن این آیین، نقاره نوازی به یادگار به عنوان آئینی دیرین به جای مانده است. علت این که چرا در بارگاه ملکوتی امام رضا علیه السلام نقاره نواختن معمول شده به درستی معلوم نیست و هر کس طبق ذوق و سلیقه خود دلایلی را بیان مینماید،
در این جا چند احتمال وجود دارد که عبارتند از:
اول این که چون امام رضا علیهالسلام عنوان ولیعهدی داشته و سلطان بوده از این جهت نواختن نقاره در آن جا مانند دربار سلاطین معمول شده و بعد مانند یک سنت مانده است.
دوم این که شاید زمانی در آن جا لشگریانی بودهاند که برای حفظ و حراست حرم مطهر و شهر مشهد در آن مکان حضور داشتهاند، برای اعلام آمادگی لشگر نقاره مینواختند تا آمادهی دفاع و پیکار گردند و بعد از آن به صورت یک سنت مطلوب ماندگار شده است.
سوم این است که نواختن نقاره و دمیدن درکرنایها فقط احترام و تعظیم به بارگاه حضرت امام رضا علیه السلام میباشد، چون در کاخهای پادشاهان و امیران معمول بوده از این جهت در صحن و روضه منوره آن حضرت هم این کار را معمول داشتهاند، بنابراین نواختن نقاره و دمیدن در شیپورها جنبه تشریفاتی دارد و نظر دیگری در بین نبوده و نیست.
برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.